ks. archimandryta Warsonofiusz Doroszkiewicz

Dzieje Wschodnich Rzymian

Numer wydania:

I

Wydawnictwo:

Brak

Miejsce i rok wydania:

2012

Numer ISBN:

Brak

Liczba stron:

494

Książka znanego i cenionego polskiego prawosławnego teologa i duchownego umożliwia całkiem nowe spojrzenie na historyczne uwarunkowania, w jakich nastąpił podział chrześcijaństwa. Autor w przystępny sposób opisuje historię Cerkwi oraz Imperium Rzymskiego od narodzin cesarza Konstantyna Wielkiego (III w.) aż po tragiczny upadek Konstantynopola w 1453 r. Prowadzona analiza faktów historycznych w połączeniu z teologią i ówczesnym życiem chrześcijan prowadzi wielokrotnie do nowych zaskakujących wniosków.

Już na wstępie o. Warsonofiusz dobitnie podważa zasadność stosowania ogólnie przyjętej terminologii: Nigdy nie istniało w historii państwo o nazwie Bizancjum... W historycznym odczuciu Turków, Kurdów, Syryjczyków, Irakijczyków, Irańczyków i innych ludzi Bliskiego Wschodu po ponad pięćsetletnim okresie fizycznej nieobecności wschodniego chrześcijańskiego Rzymskiego Imperium, patriarcha Konstantynopola pozostaje patriarchą Rzymian. I stawia zaskakującą tezę: „twórcom średniowiecznej monarchii uniwersalnej – Karolowi Wielkiemu i jego frankońsko-germańskim następcom, którzy powoli zniewolili i podbili rzymsko-prawosławny Kościół Zachodni, nie zależało ani na jedności Kościoła, ani na ortodoksji dogmatycznej.

Kościół rzymskokatolicki w przekonaniu autora jest Kościołem frankońskim, który zniewolił prawosławny Kościół zachodniej części Imperium Rzymskiego. Brak zrozumienia tej podstawowej prawdy historyczno-teologicznej jest, być może, przyczyną braku znaczących zmian związanych z ruchem ekumenicznym. Jak pisze o. Warsonofiusz, współczesna ekumeniczna wizja powrotu do jedności chrześcijaństwa przez ostatnie dziesięciolecia nie przyniosła oczekiwanych nadziei i postępu, ponieważ oparła się ona raczej na leczeniu skutków podziału, a nie ich asumptów.

Nie zdradzając kolejnych wątków, gorąco zachęcam do lektury!
Piotr Makal

Spis treści

Wstęp

Rozdział I - Cesarstwo i Kościół
Chrześcijański cesarz  
Nowy Rzym    
Pontifex Maximus       

Rozdział II - Pierwsze podziały
Nowacjanie    
Donatyści        
Arianie            
Ariusz
 
Rozdział III - Batalia o jednoistotność
Pierwszy Sobór Powszechny w Nicei w 325 r.
Ariańskie manipulacje cesarzami         
Polityczno-teologiczne implikacje po Nicei
Terytorialne uwarunkowania postnicejskiego Kościoła         
Próba restytucji pogaństwa                 
Polityczne dylematy końca IV wieku    

Rozdział IV - Powrót do ortodoksji
Święty Bazyli Wielki    
Święty Grzegorz, teolog i poeta          
II Sobór Powszechny .
Punkt zwrotny
Święty Jan z Antiochii  
Chrześcijański prawodawca

Rozdział V - Sytuacja kościoła w zachodniej części imperium
Zachodnia wiosna ludów         
Św. Augustyn i antyaugustynizm
Rola biskupa Rzymu w zachodniej części Imperium     
Geneza chrześcijaństwa w Anglii i w Irlandii

Rozdział VI - Dogmatyczne niepokoje na wschodzie w V wieku
III Sobór Ekumeniczny
Czas antytezy  
Chalcedońska synteza
Pierwsze próby porozumienia

Rozdział VII - Justyniańska rekonkwista
Rządy mądrości i umiaru         
Klątwy na nieżyjących
V sobór powszechny — szeroki kompromis

Rozdział VIII - Misyjna działalność Kościoła
Chrześcijaństwo w Gruzji        
Chrześcijaństwo w Armenii     
Chrześcijaństwo w Arabii        
Chrześcijaństwo w Etiopii       
Chrześcijaństwo w Nubii        

Rozdział IX - Zaczątki monoteletyzmu
Walki o przetrwanie
Teolog i Wyznawca     
VI Sobór Powszechny
Obawy o monoteletyczne inspiracje Anglii

Rozdział X - Nowa era
Religia nowego proroka          
Zapomniany cesarz oraz przedświt ikonoklazmu
Dramat ikonoklazmu   
VII Sobór Powszechny            
Św. Teodor Studyta    
Cesarz Nicefor           
Spóźniona reakcja epigonów  

Rozdział XI - Nowe wyzwania
Święto ortodoksji       
Renesans intelektualny
Focjański spór            
Sobór czy synod?

Rozdział XII - Polityczna sytuacja na zachodzie
Rzymskie powstania    
Frankoński element w cesarstwie Rzymian
Karoliński renesans     
Koniec rzymskiej a narodziny frankońskiej Europy   

Rozdział XIII  - Sytuacja zachodnich rzymian pod Frankami
Koniec rzymskiego a początki frankońskiego papiestwa         
Problem teologiczny i historyczny
Potępieni Grecy          
Specyficzna interpretacja Biblii            
Sfabrykowane dekrety

Rozdział XIV - Pomost pomiędzy wschodem i zachodem
Grecki monastycyzm w Italii    
Grecki monastycyzm nad Tybrem
Atos — bliżej Boga     

Rozdział XV - Macedoński renesans
Chrześcijański Macedończyk
Dwaj święci bracia      
Słowiański dramat       
Cesarz i filozof            
Trudne sąsiedztwo      

Rozdział XVI - Rządy dostatku i umiaru
Roman Lekapenos      
Cesarz, żołnierz i mnich           
Arystokrata u władzy  
Bazyli II Bułgarobójca
Ubogi brat      
Panowanie biurokratycznego patrycjatu
Bolesne rozstanie

Rozdział XVII - Wojskowe rządy
Aleksy I i pierwsza wyprawa krzyżowa
Cesarz ugodzony strzałą          
Andronik Komnen      
13 kwietnia 1204 r      

Rozdział XVIII - Państwo nicejskie
Rządy Laskarysów     
Święty cesarz Jan        
Upokarzająca unia kościelna
Ostatnie ostrzeżenie    
Upokarzające zjednoczenie
Ostatnie  tchnienia

Zakończenie    

Bibliografia      

Indeks imienny            

Indeks geograficzny


Książkę można nabyć w internetowym sklepie Cerkiew.pl.