Piotr Makal

św. Marek, bp Aretuzy, męcz.

MAREK, biskup Aretuzy, męczennik (Swiaszczennomuczenik Mark jepiskop arefusijskij), 29 marca/11 kwietnia. 

Święty Marek był biskupem miasta Aretuza w Syrii (niedaleko od Apamei). Zgodnie z prawem, które otrzymał od cesarza św. Konstantyna Wielkiego, zburzył pogańską świątynię w tym mieście i zbudował cerkiew. Wywołało to niezadowolenie wśród pogan tam mieszkających.

Po I Soborze Powszechnym znalazł się w grupie "półarian", którzy nie odrzucając boskości Chrystusa, nie zgadzali się mimo to na dodanie do Symbolu Wiary słowa "współistotny". Święty Marek uczestniczył na soborach w Sardyce (343) i Syrmii (351), konstruując kompromisowe wyznanie wiary1. Jednak szybko spostrzegł swój błąd i powrócił na łono Cerkwi prawosławnej.

Wkrótce potem na tron wstąpił Julian Apostata (361–363). Zaczął on prześladować chrześcijan i przywracać pogańskie religie. Wtedy wrogowie św. Marka postanowili dokonać zemsty. Na początku, żeby bez powodu nie zostać prześladowanym, stary biskup uciekł. Gdy dowiedział się, że wiele osób jest torturowanych zamiast niego postanowił dobrowolnie oddać się wrogom. Wśród urągania i szydzenia prowadzono starca przez ulice miasta na tortury. Wyrywano mu włosy, chłostano, ciągano po ulicach, rzucano w błoto, podwieszano związanego i cięto nożami. Poganie domagali się od świętego dużej ilości pieniędzy na odbudowę swojej świątyni. Biskup odpowiadał, że nie ma pieniędzy, ale nawet gdyby je posiadał, to nie oddałby ani monety na budowę pogańskiego przybytku. Poddano więc go nowym torturom. Ściśnięto mu w prasie nogi, obcięto uszy, a na końcu, obmazano go miodem i tłuszczem, i wystawiono w upalny dzień na słońce. Jednak święty Marek wyglądał, jakby nie czuł bólu, co tym bardziej drażniło jego prześladowców. Widząc niezłomną wiarę biskupa, mieszkańcy Aretuzy wypuścili go na wolność. Później wielu z nich nawróciło się na chrześcijaństwo pod wpływem kazań świętego.

Biskup Marek zmarł w głębokiej starości. Jego męki opisał św. Grzegorz Teolog w swojej IV Mowie przeciw Julianowi Apostacie (SC 309, 221–225).


Imię Marek wywodzi się od łacińskiego imienia boga wojny Marsa i oznacza "należący do Marsa, związany z Marsem".



_____________________

1 Иеромонах Макарий (Симонопетрский), Жития святых Православной Церкви. Синаксарь в шести томах, t. IV, Сретенский монастырь, Moskwa 2011.