W jaki sposób serce ma podjąć trud modlitwy, jeśli tkwią w tobie namiętności? Spróbuj wziąć zardzewiały przewód i podłączyć go do telefonu. Czy będzie można przez niego rozmawiać? Komunikacja będzie stale przerywana i w słuchawce usłyszysz tylko trzaski. Tak też i człowiek, kiedy ma w środku rdzę, namiętności, to w jego życiu duchowym zdarzają się, z jego własnej winy, przepięcia. Trzeba wystrzegać się pychy, egoizmu, samowoli, bezczelności. Kiedy człowiekiem rządzą namiętności, nie może nawiedzić go łaska Boża, i nie jest w stanie się pomodlić. Musi oczyścić swoje „przewody” z rdzy, żeby mogły dobrze przewodzić prąd, i żeby mógł łączyć się z Bogiem. Im bardziej będzie się oczyszczać z namiętności, tym bardziej jego modlitwa będzie Bogu przyjemna.

Namiętności to zakłócenia w naszej komunikacji z Bogiem. Jeśli zakłócenia nie znikną, to w jaki sposób łączyć się mamy z Bogiem? Kiedy na froncie radiotelegrafista słyszał zakłócenia, to mówił do nadawcy: „Nie słyszę cię, słyszalność «zero»” albo „słyszalność «jeden», sprawdź połączenie i spróbuj ponownie”. Z powodu zakłóceń człowieka nie było słychać. Słyszalność powinna była być powyżej „trzech”. Słyszalność „pięć” była uznawana za bardzo dobrą. W przeciwnym razie radiooperator krzyczał i z powodu zakłóceń nie było go słychać. Na początku powinien był nastroić nadajnik i odbiornik swojego radia, a następnie dostroić się do częstotliwości centrum [dowodzenia].

Tak też i żeby dostroić się do tej samej częstotliwości co Bóg, trzeba nastroić swój nadajnik na częstotliwość miłości, a odbiornik na częstotliwość pokory; żeby Bóg nas słyszał i żebyśmy Go słyszeli, przecież Jego częstotliwość to miłość-pokora. Człowiek musi trudzić się ile tylko może, żeby złapać tę częstotliwość. Wtedy wejdzie w łączność z z Bogiem i jego umysł będzie stale przebywać w Bogu. Życzę Wam wejścia w tę łączność. Amiń.

Staraj się uzyskać duchową szlachetność, szczodrobliwość, żeby oddaliło się wyrachowanie. Kierowanie się własnym dobrem przeszkadza w modlitwie, gdyż rozłącza człowieka z Bogiem, tworzy nieprzeniknioną ścianę. Czy wiesz, co to jest nieprzenikniona ściana? Dosłownie Bóg mówi do ciebie: „Dziecko, nie rozumiem cię!”.

Oczywiście, że może. Jeśli myśli tylko o sobie, to może modlić się, trudzić się itd., ale przy tym może być wysokiego mniemania o sobie i obojętny wobec innych. Ale wtedy zawsze będzie biedny. Przecież dopóki człowiek jest zajęty sobą, nie w sensie troski o wykorzenieniu swoich namiętności, ale w sensie robienia tego, co mu się podoba, co jest wygodne, nie może się doskonalić.

We wszystkim! Żeby mieć łączność z Chrystusem, trzeba we wszystkim podobać się Chrystusowi. A Chrystusowi miłe jest to, abyśmy dogadzali naszemu bliźniemu, w dobrym tego słowa znaczeniu. Dlatego zwracam szczególną uwagę na duchową szlachetność, na ofiarność (poświęcenie). Przecież jeśli mnich wypełnia regułę, a na pozostałe – ofiarność itd. – nie zwraca uwagi, to i jego reguła staje się bezużyteczna. Kiedy przyjechałem do monasteru¹, polecono mi, jako nowicjuszowi, pomagać przełożonemu monasterskiej stołówki. Wtedy jeden stary, osiemdziesięcioletni mnich, zupełnie niedołężny, poprosił, żebym przynosił mu do celi zupę. Kończyłem swoją pracę (posłuszanie) i nosiłem mu zupę. Pewnego razu zobaczył to jeden z braci i powiedział: „Nie przyzwyczajaj go zbytnio, a to potem zacznie prosić to tego, to tamtego i nie da ci spokoju, nie będziesz mógł nawet wypełniać swojej reguły. Wiesz jak ze mną było? Pomogłem mu raz, kiedy był chory, a potem w ogóle nie dał mi spokoju i co raz stukał w ścianę: «Okaż miłość, zrób herbatę» albo «Okaż miłość, pomóż się przewrócić». Potem po paru minutach znowu stuk-stuk: «Okaż miłość, połóż mi gorącą cegłę²». Cegła – herbata, cegła – herbata, i jak tu wypełniać swoją regułę, tak że w końcu wychodziłem już z siebie!” Posłuchaj tylko tego! Koszmar! Stary człowiek cierpi, jęczy, prosi go o pomoc, a on nie chce iść, żeby nie przerywać reguły! To jakaś niedorzeczność. Bogu o wiele ważniejsze jest „cegła – herbata” niż wszystkie jego pokłony i czotki, wypełnione… z całą starannością! Z jednej strony mówił: „Panie Jezu Chryste, zmiłuj się nade mną”, a z drugiej: „Zostaw mnie w spokoju!”.

Gdy człowiek jest bliski Bogu, wtedy Bóg udziela swojego błogosławieństwa. W przeciwnym razie po co dawać? Żeby Jego błogosławieństwo było lekceważone? Wiem to z własnego doświadczenia. Kiedy jeździłem na Synaj³, była susza. Od kilku lat nie spadła ani kropla deszczu, tak że trudności mieli zarówno monaster, jak i beduini, którzy mieszkali w pobliżu. Mnisi modlili się o deszcz, ale bez skutku. Kiedy nadszedł czas przycięcia drzew oliwkowych⁴, także poszedłem pomóc. Po tym jak beduini obcięli drzewka, mnisi grube gałęzie zostawili dla monasteru, a cienkie odłożyli na bok. Beduini prosili ich, żeby oddać im te gałęzie, żeby mogli gotować na nich jedzenie, ogrzewać się nocami, kiedy było bardzo zimno, ale mnisi nie zezwolili i beduini odeszli bardzo zmartwieni. Następnego dnia, gdy beduini znów przyszli prosić, związałem wszystkie cienkie gałązki w pęki i im oddałem. Wtedy pewien stary beduin powiedział: „Jesteś dobrym człowiekiem, będzie deszcz”. I w rzeczy samej, nie zdążyłem wrócić do monasteru, jak zaczął padać deszcz, i padał przez długi czas. Modlitwa beduina otworzyła niebiosa. Wtedy nikomu o tym nie powiedziałem.

Jeśli ta myśl pochodzi z prawdziwej pokory i mówisz: „Gniewam Boga swoim brzydkim zachowaniem”, wtedy czujesz boską pociechę. Natomiast jeśli denerwujesz się z powodu egoizmu i mówisz: „Jak ja mogłam do tego dojść?”, to nie uzyskujesz pocieszenia, gdyż „Bóg pysznym się sprzeciwia” (1 P 5, 5). Bóg nie wysłuchuje modlitw pysznego, gdyż pycha to bariera.

Żeby nasza modlitwa została wysłuchana, powinna pochodzić z „serca skruszonego i pokornego”⁵. Powinniśmy z pokorą powiedzieć: „Panie, takiego jak ja, jak można wysłuchiwać?”, i wtedy Dobry Bóg nas wysłuchuje.

Kiedy dopada cię pokusa i nie możesz się modlić, wiedz, że jest w tobie egoizm i próżność. Pokusa pozostaje, dopóki człowiek nie zaczyna sobą gardzić. Jak tylko uświadomi sobie swoją nicość, przychodzi pomoc od Pana i pokusa się oddala.

Gdy człowiek stara się i modli, a efektów nie ma, to oznacza, że albo mieszkają w nim egoizm i pycha, albo jest skłonność do pychy i to przeszkadza łasce Bożej działać poprzez modlitwę. Jeżeli prosimy o coś w modlitwie, Dobry Bóg daje to, jeśli mamy pokorę i świadomość własnej grzeszności.

Najpierw poproś Boga o przebaczenie. Powiedz: „Boże mój, jest we mnie pycha, z powodu której nie przychodzi od Ciebie pomoc, ale proszę Ciebie, oświeć mnie, żebym zrozumiała, co należy robić, żeby przezwyciężyć swoją słabość”. Jak tylko przyznasz, że jest w tobie pycha i dlatego nie opuszcza cię dana słabość, Bóg odkryje ci, co jest jej przyczyną i jak ją wykorzenić.

Czuj się pokornie, żeby Bóg ci pomagał. W pokornej osobie nie ma własnej woli; ona jest posłuszna woli Boga i spełnia Jego przykazania, dlatego Bóg słyszy jej modlitwę i posyła niebiańskie błogosławieństwo. Na ile człowiek słucha Boga, na tyle i jego słucha Dobry Bóg.

„A” oznacza, że wątpisz w miłość Boga i tym sposobem sama anulujesz swoją prośbę w momencie jej przedkładania, co oznacza, że tracisz prawo do „obsługi poza kolejnością”.

Tak, trzeba. Popatrz, kiedy idziemy do jakiegoś urzędu i zwracamy się do odpowiedniej osoby z prośbą, to czasem trzeba przejawiać wytrwałość, żeby osiągnąć swój cel. „Proszę, pomóżcie mi albo stąd nie odejdę.” Tak i w modlitwie potrzebna jest wytrwałość; uparcie prosiła Chrystusa i kananejka⁶, i wdowa niesprawiedliwego sędziego⁷.

Kiedy prosimy o coś w modlitwie, to powinniśmy czekać cierpliwie. Pewnego razu spuchło mi oko i odczuwałem silny ból. Trzy razy chodziłem do ikony Matki Bożej i poprosiłem ją o uzdrowienie, żebym mógł nocami czytać Psałterz. Brałem także olej z łampady przed ikoną i namaszczałem nim oko, ale obrzęk się nie zmniejszał. Kilka dni później było jeszcze gorzej; oko bardziej bolało i wciąż puchło. Minęło piętnaście dni. Wtedy z pokorą jeszcze raz udałem się do ikony Matki Bożej i powiedziałem: „Matko Boża, wybacz mi, jeszcze raz Ci poprzeszkadzam”. Znowu wziąłem olej z łampady i gdy tylko namaściłem nim oko, natychmiast wyzdrowiało. Czyż Bogurodzica nie mogła za pierwszym razem wyleczyć mojego oka? Lecz ze względu na moją korzyść pozwoliła, bym cierpiał. Ty także proś z pokorą i cierpliwie czekaj. Modlitwa, która czyniona jest z wiarą, boleścią, wytrwałością i cierpliwością – jeśli to, o co prosimy, będzie dla naszego pożytku – będzie wysłuchana.

–––––––––––––––––––––––––

¹ Do monasteru Esfigmenu w 1953 r.

² Dawniej zamiast termoforów korzystano z nagrzanych cegieł.

³ We wrześniu 1962 r.

⁴ W lutym 1963 r.

⁵ Por. Ps 50, 19.

⁶ Patrz Mt 15, 21–28.

⁷ Patrz Łk 18, 2–8.