oprac. Piotr Makal
Mateusz (Siemaszko), biskup
Życiorys1
Mateusz (świeckie imię Konstanty) Siemaszko urodził się 22 października 1894 r. w wsi Babice w pow. biłgorajskim na Chełmszczyźnie. Ukończył gimnazjum, a seminarium duchowne w Chełmie. Po wybuchu pierwszej wojny światowej został ewakuowany w głąb imperium rosyjskiego. Znalazł się Nieżynie na Ukrainie, gdzie uczęszczał do Instytutu Historyczno-Filologicznego im. ks. Bezborod’ki. W latach 1917-1918 służył w armii rosyjskiej, a następnie w Armii Ochotniczej Antona Denikina jako porucznik artylerii. Prawdopodobnie w 1920 r. rozpoczął służbę w armii polskiej. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po wojnie został zdemobilizowany. Po zwolnieniu z wojska pracował jako nauczyciel. W 1922 r. przyjął święcenia kapłańskie. Pełnił obowiązki duszpasterskie w parafii prawosławnej pw. Świętej Trójcy w Tarnogrodzie (pow. biłgorajski). W 1925 r. zmarła jego żona. Wkrótce ks. Konstanty Siemaszko został kapelanem wojskowym. Służył jako kapelan w garnizonach w Krakowie i Lwowie. 8 listopada 1938 r. Sobór Biskupów Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Polsce podjął decyzję o wyświęceniu na biskupów dwóch byłych kapelanów wojskowych, w tym o. prot. Konstantego Siemaszki (drugim z nich był o. prot. Jerzy Szretter, późniejszy metropolita Tymoteusz). 12 listopada arcybiskup Aleksy dokonał postrzyżyn mniszych o. Konstantyna Siemaszki z imieniem Mateusz. 13 listopada podniesiony on został do godności archimandryty. 28 listopada 1938 r. w Ławrze Poczajowskiej odbyła się nominacja (nareczenije) archimandryty Mateusza na biskupa brasławskiego. 29 listopada 1938 r. w soborze Świętej Trójcy Ławry Poczajowskiej otrzymał on chirotonię biskupią, której dokonali: metropolita Dionizy wraz z arcybiskupem poleskim i pińskim Aleksandrem, arcybiskupem wołyńskim i krzemienieckim Aleksym oraz biskupem grodzieńskim i nowogródzkim Sawą. Nowowyświęcony biskup Mateusz został biskupem wikariuszem diecezji wileńskiej. W grudniu 1938 r. zamieszkał w Wilnie. Po wybuchu drugiej wojny udał się na Łotwę, a w listopadzie 1939 r. hierarcha przedostał się do Francji, gdzie nawiązał kontakt z polskim rządem emigracyjnym. Wkrótce biskup Mateusz przydzielony został do Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Okres wojny biskup Mateusz spędza prawdopodobnie właśnie we Francji. Wiadomo, że w 1943 r. biskup Mateusz zabiegał u emigracyjnych władz polskich o wykorzystanie go do pracy duszpasterskiej wśród żołnierzy polskich wyznania prawosławnego. W styczniu 1945 r. biskup Mateusz znalazł się w Londynie. Został awansowany do stopnia pułkownika. Pełnił służbę w Ministerstwie Obrony Narodowej. Jednocześnie został mianowany zastępcą prawosławnego biskupa wojskowego Sawy (Sowietowa). Biskup Mateusz objął też obowiązki szefa duszpasterstwa prawosławnego w 1. Korpusie Wojska Polskiego w Szkocji. Wspólnie z biskupem Sawą zapewniał posługę duszpasterską żołnierzom polskim. Zastępcą prawosławnego biskupa wojskowego pozostał do końca wojny. 25 sierpnia 1947 r. został członkiem Rady Biskupiej przy abp. Sawie. Po jego śmierci został zwierzchnikiem Polskiego Kościoła Prawosławnego w Wielkiej Brytanii, będącego w jurysdykcji patriarchy Konstantynopola. Otrzymał tytuł biskupa Aspendos. Blisko współpracował z polskim rządem emigracyjnym. Biskup Mateusz zmarł w Londynie 13 marca 1985 r. Pochowany został na cmentarzu Brompton. 30 grudnia 2012 r. ekshumowane doczesne szczątki bp. Mateusza, staraniem Prawosławnego Ordynariatu WP, trafiły do Polski, a 31 grudnia uroczyście złożone do grobu na Prawosławnym Cmentarzu na Woli w Warszawie.
Kapłaństwo
1922 – święcenia kapłańskie
1922–1938 – praca duszpasterska w parafiach w Tarnogrodzie, Krakowie i Lwowie
1938 – święcenia biskupie
1938–1939 – biskup brasławski
1945? – 1985 – biskup Aspedos (Patriarchat konstantynopolitański)
1951–1985 – zwierzchnik Polskiego Kościoła Prawosławnego w Wielkiej Brytanii (Patriarchat konstantynopolitański)
_____________________